Συμφωνία στις Βρυξέλλες για εθελοντικές, αρχικά, επιστροφές Σύρων πολιτών

Τη συμφωνία για την εκπόνηση ενός σχεδίου εθελοντικών επιστροφών Σύρων πολιτών στη χώρα τους ανακοίνωσε ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, μετά τη συμμετοχή του στο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες.

Η συζήτηση για τη Συρία, μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, αποτέλεσε κεντρικό θέμα της συνεδρίασης των Υπουργών Εσωτερικών και Μετανάστευσης των κρατών-μελών. Όπως ανέφερε ο κ. Παναγιωτόπουλος, διαπιστώθηκε μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με την κατάσταση στη χώρα, αλλά συμφωνήθηκε η ανάγκη εκπόνησης ενός σχεδίου που θα επιτρέπει την επιστροφή όσων Σύρων πολιτών επιθυμούν να επιστρέψουν.

Η συμφωνία προβλέπει ότι, στο πρώτο στάδιο, οι επιστροφές θα γίνονται σε εθελοντική βάση.

«Συμφωνήσαμε άπαντες στην ανάγκη να αρχίσει να εκπονείται ένα σχέδιο επιστροφών, εθελοντικών στην αρχή, για όποιους Σύρους πολίτες επιθυμούν να επιστρέψουν στη χώρα τους».

Η συζήτηση γίνεται σε μια περίοδο έντονων γεωπολιτικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιδιώκει συντονισμένες πολιτικές διαχείρισης του μεταναστευτικού. Όπως τόνισε ο κ. Παναγιωτόπουλος, «οι γεωπολιτικές εξελίξεις που τρέχουν ήταν πρώτες στην ατζέντα, δεδομένου ότι και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προσαρμοστεί με δικό της ολοκληρωμένο σχέδιο στις νέες καταστάσεις».

Εκτός από το θέμα της Συρίας, συζητήθηκαν και οι διαδικασίες εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο. Στη συνεδρίαση τέθηκε η ανάγκη τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων από τα κράτη-μέλη για την υλοποίηση των εθνικών σχεδίων, καθώς και η επικείμενη ευρωπαϊκή οδηγία για τις επιστροφές μεταναστών.

Το σχέδιο για εθελοντικές επιστροφές αποτελεί ένα πρώτο βήμα, αλλά οι γεωπολιτικές πιέσεις και η έλλειψη ενιαίας πολιτικής στην Ευρώπη καθιστούν το μεταναστευτικό μια συνεχιζόμενη πρόκληση. Η διστακτικότητα της ΕΕ να αναλάβει σαφή θέση για το μέλλον των Σύρων προσφύγων αποτυπώνεται στην προσπάθεια εξισορρόπησης ανάμεσα στην ανθρωπιστική βοήθεια και στη διαχείριση των ροών, αλλά και του ενός εκατομμυρίου Σύρων που βρίσκονται στη Γηραιά Ήπειρο. Ελλάδα και Κύπρος συνεχίζουν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, αναμένοντας πιο ολοκληρωμένες ευρωπαϊκές λύσεις.

Παρά τη συμφωνία για ένα πρώτο σχέδιο επιστροφών, η ΕΕ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει το μεταναστευτικό με κατακερματισμένες πολιτικές. Ορισμένα κράτη-μέλη, όπως η Δανία, η Σουηδία και άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, έχουν προχωρήσει στο πάγωμα αιτήσεων ασύλου Σύρων προσφύγων, ισχυριζόμενα ότι η Συρία είναι πλέον ασφαλής χώρα σε συγκεκριμένες περιοχές.

Η πίεση που έχει ασκήσει το μεταναστευτικό στις Ευρωπαϊκές Κοινωνίες έχει γίνει εμφανής με τη στήριξη, από τους πολίτες, δεξιών ή ακροδεξιών κομμάτων. Στη Γερμανία επικεφαλής του AfD δήλωσε ότι από την στιγμή που οι Σύροι στη Γερμανία και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πανηγυρίζουν την πτώση του Ασάντ τότε σημαίνει πως είναι και έτοιμοι να επιστρέψουν.

Όμως η Κομισιόν ξεκαθάρισε προ ημερών ότι παραμένει σε συμφωνία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), ότι οι συνθήκες δεν πληρούνται για ασφαλείς, εθελοντικές και αξιοπρεπείς επιστροφές στη Συρία».

Η συζήτηση σίγουρα δεν έχει τελειώσει και θα διαμορφώνεται ανάλογα με τις εξελίξεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Related…

• Τα κράτη μέλη της ΕΕ «παγώνουν» το άσυλο για τους Σύρους – Η ΕΕ παραμένει διστακτική