Περπάτημα με στάσεις ή συνεχόμενα για μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας; Η απάντηση εκπλήσσει

Οι ερευνητές έχουν μια ασυνήθιστη συμβουλή για όσους περπατούν και επιθυμούν να κάψουν περισσότερες θερμίδες: Αντί να επιταχύνουμε σταθερά από την αρχή μέχρι το τέλος, ας σκεφτούμε να κάνουμε στάσεις ανάπαυσης.

Η συμβουλή προέκυψε από μια μελέτη εθελοντών σε εργαστήριο για να μετρηθούν οι απαιτήσεις σε οξυγόνο και η ενέργεια που «επενδύθηκε» σε σύντομες βόλτες σε σύγκριση με μεγαλύτερες βόλτες.

Μέσα από τις δοκιμές στους συμμετέχοντες, διαπιστώθηκε ότι το περπάτημα ή το ανέβασμα σκαλοπατιών σε περιόδους διάρκειας 10 έως 30 δευτερολέπτων απαιτούσε 20 έως 60% περισσότερο οξυγόνο - απαραίτητο  για την κατανάλωση ενέργειας – από το να καλυφθεί η ίδια απόσταση από μία συνεχή συνεδρία…

«Όταν περπατάμε για μικρότερες περιόδους, χρησιμοποιούμε περισσότερη ενέργεια και καταναλώνουμε περισσότερο οξυγόνο στην κάλυψη μιας απόστασης», δηλώνει ο Φραντσέσκο Λουτσιάνο, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνο και πρώτος συγγραφέας της μελέτης. «Είναι σαν να έχουμε ένα αυτοκίνητο που καταναλώνει περισσότερο καύσιμο στα πρώτα χιλιόμετρα από ό,τι μετά».

Η ομάδα ξεκίνησε τη μελέτη αφού παρατήρησε ότι πολλές εκτιμήσεις για την ενέργεια που απαιτείται για το περπάτημα βασίστηκαν σε δεδομένα από άτομα που ασκούνταν σε μια σταθερή κατάσταση μεταβολισμού. Τότε ο καρδιακός ρυθμός είναι σταθερός και η παραγωγή κι η κατανάλωση ενέργειας του σώματος είναι ισορροπημένες, κατάσταση που μπορεί να συγκριθεί με ένα αυτοκίνητο που ταξιδεύει με σύστημα ελέγχου ταχύτητας (cruise control).

Για να μάθουν περισσότερα για τις ενεργειακές μας ανάγκες σε σχέση με διαφορετικού τύπου περιπάτους, οι επιστήμονες στρατολόγησαν 10 υγιείς εθελοντές που παρακολουθήθηκαν καθώς ασκούνταν σε έναν αναρριχητή σκάλας και σε ένα διάδρομο. Οι ασκήσεις κάλυψαν τρεις διαφορετικές ταχύτητες με περιόδους διάρκειας από 10 δευτερόλεπτα έως τέσσερα λεπτά.

Κατά τη διάρκεια των συνεδριών άσκησης, οι ερευνητές κατέγραψαν πόσο οξυγόνο κατανάλωνε κάθε άτομο και υπολόγισαν τις μεταβολικές απαιτήσεις για τις διάφορες βόλτες. Διαπίστωσαν ότι χρειαζόταν περισσότερη ενέργεια στην αρχή κάθε βόλτας, για να ξεκινήσουν και να ζεστάνουν το σώμα, παρά αργότερα στην άσκηση, όταν το σώμα κινούνταν ήδη και δούλευε πιο αποτελεσματικά.

«Όταν αρχίζουμε να περπατάμε, μπορεί να ”ξοδεύουμε” σε σταθερή βάση ενέργεια στην αρχή», αναφέρει ο Λουτσιάνο. «Κατά αναλογία, η οδήγηση ενός αυτοκινήτου χρειάζεται καύσιμο για να ξεκινήσει ο κινητήρας ή να βγάλουμε το αυτοκίνητο από το γκαράζ. Αυτό υφίσταται, είτε περιπατάμε για 10 ή 30 λεπτά, κι ως εκ τούτου ”βαραίνει” περισσότερο για συντομότερους παρά για μακρύτερους περιπάτους».

Οι μετρήσεις των συμμετεχόντων στις μηχανές γυμναστικής αποκάλυψαν επίσης ότι στα πρώτα στάδια μιας βόλτας, οι άνθρωποι είναι λιγότερο αποτελεσματικοί στη μετατροπή του οξυγόνου και της ενέργειας σε αποτελεσματική κίνηση, αλλά αυτό βελτιώνεται καθώς μπαίνουν σε ρυθμό. 

Η μελέτη ενισχύει τη γνώση των πλεονεκτημάτων στην υγεία ενός ατόμου που προέρχονται από τους σύντομους περιπάτους και από του να ανεβαίνουμε τις σκάλες  – ιδιαίτερα για άτομα που διάγουν σε μεγάλο βαθμό καθιστική ζωή – και μπορεί να εξηγήσει το ότι βελτιώνεται η φυσική κατάσταση με τα δημοφιλή “exercise snacks” (σ.σ. σύντομη περίοδος κίνησης ή άσκησης υψηλής έντασης που συνήθως δεν διαρκεί περισσότερο από δύο λεπτά).  Αυτά περιλαμβάνουν σύντομες «εκρήξεις» δραστηριότητας. Η μελέτη δημοσιεύεται στο Proceedings of the Royal Society B.

Πέρα από τις επιπτώσεις στα υγιή άτομα, η μελέτη μπορεί να βοηθήσει στον σχεδιασμό προγραμμάτων αποκατάστασης και να δώσει συμβουλές άσκησης για άτομα με περιορισμένη κινητικότητα, όπως τα άτομα με παχυσαρκία και τα άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικό. 

«… πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν καν να περπατήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αναφερόμαστε σε ηλικιωμένα άτομα ή άτομα με διαταραχές βάδισης», λέει ο Λουτσιάνο. 

«Αν θέλουμε να σχεδιάσουμε προγράμματα για την προώθηση της σωματικής δραστηριότητας ή της άσκησης για αυτούς τους ανθρώπους, πρέπει να ξανασκεφτούμε πώς να εκτιμήσουμε τις απαιτήσεις του οργανισμού τους σε επίπεδο ενέργειας και να προσαρμοστούμε. Η κατανόηση αυτών των απαιτήσεων στο περπάτημα σύντομων περιόδων θα μπορούσε να μας βοηθήσει να προωθήσουμε τη σωματική δραστηριότητα με έναν, ανοιχτό προς όλους, τρόπο».

ΠΗΓΗ: theguardian.com

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ…

• Επιστήμονες πρότειναν αυτή τη μικρή αλλαγή στο περπάτημα και τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά
• Περπάτημα μετά το φαγητό; Ναι, αλλά τι πρέπει να προσέξουμε
• Περπάτημα: Τρία απλούστατα tips για να αναβαθμίσουμε την προπόνησή μας και να χτίσουμε μύες