Πέντε πράγματα που δεν πρέπει να πούμε σε κάποιον που πενθεί

Είναι σχεδόν αδύνατο να ξέρουμε τι να πούμε σε κάποιον που βρίσκεται στη δίνη του πένθους.

Όλοι θέλουμε να πούμε κάτι παρηγορητικό. Πολύ λίγοι από εμάς ξέρουν τι είναι αυτό. Όλοι παλεύουμε για τις σωστές λέξεις και είναι γεγονός ότι ακόμα και οι πιο ευγενικές ερωτήσεις είναι ικανές να προκαλέσουν περαιτέρω πόνο και εκνευρισμό.

Φυσικά, δεν υπάρχει μια σωστή απάντηση. Αυτό που είναι χρήσιμο για έναν άνθρωπο, μπορεί να μην λειτουργεί για κάποιον άλλο. Παρόλα αυτά, υπάρχουν μερικά χρήσιμα «ναι» και πέντε απροσδόκητα «όχι».

Νο 1: Πώς είσαι;

Θα εκπλαγείτε από το πόσο φορτισμένη μπορεί να είναι αυτή η ερώτηση. Ένας στοργικός φίλος θέλει να μάθει πώς τα πάμε. Τι μπορεί να είναι λάθος σε αυτό;

Το πρόβλημα, είναι ότι είναι σχεδόν αδύνατο να απαντήσει κανείς σε αυτή την ερώτηση. Τα συναισθήματα της θλίψης αλλάζουν με την ώρα, μερικές φορές με το λεπτό, οπότε δεν υπάρχει απάντηση που να αντέχει στο χρόνο. Εννοείτε πώς είναι εκείνη τη στιγμή; Μπορεί να απαντήσουν σε αυτό, αλλά η απάντηση μπορεί να αλλάξει ένα δευτερόλεπτο αργότερα. Εννοείτε πώς τα καταφέρνουν στη ζωή;

Η απάντηση είναι ότι δεν ξέρουν ακόμα.

Μας είναι πιο εύκολο να απαντήσουμε σε λιγότερο γενικευμένες ερωτήσεις, όπως, πώς ήταν η αποφοίτηση από το κολέγιο; Πώς ήταν η πρώτη μέρα στο σχολείο; Πώς ήταν το δείπνο χθες το βράδυ; Οι συγκεκριμένες ερωτήσεις είναι λιγότερο δύσκολες από τις υπαρξιακές.

No 2: Πώς μπορώ να βοηθήσω;

Αυτή η ερώτηση από καλοπροαίρετους φίλους δεν είναι σωστή.

Ίσως γιατί εναποθέτει το βάρος στον θλιμμένο και όχι σε αυτό που θέλει να βοηθήσει. Όταν κάποιος πενθεί δεν είναι σε θέση να πει ακριβώς τι θέλει. Συχνά δεν μπορεί να εκφραστεί, ίσως να μην ξέρει τι θέλει ή τι χρειάζεται.

Να κάτι που ίσως να λειτουργούσε καλά: Γείτονες που, χωρίς να ρωτήσουν, φέρνουν ένα δίσκο με λαζάνια ή μπισκότα ή λουλούδια ή κάτι άλλο. Δεν χρειάζεται να χτυπήσουν το κουδούνι, να τηλεφωνήσουν τους πενθούντες εάν τους αρέσουν τα λαζάνια ή αν θα είναι σπίτι. Απλά αφήστε τα στο κατώφλι.

Αν ένας δικός μας άνθρωπος πενθεί, τον επισκεπτόμαστε στο σπίτι, σηκώνουμε τα μανίκια και καθαρίζουμε το νεροχύτη που είναι γεμάτος πιάτα. Δεν ρωτάμε. Απλώς το κάνουμε.

No 3: Δεν μπορώ να φανταστώ τι περνάτε

Αυτή η φράση μπορεί πραγματικά να πονέσει. Ταυτόχρονα, αποκαλύπτει και μια έλλειψη ενσυναίσθησης. Δηλαδή αλήθεια; Δεν έχουμε σκεφτεί ποτέ  πως θα ήταν αν χάναμε ένα γονιό; Δεν έχουμε δει ποτέ ταινία με θέμα την απώλεια ή τον θάνατο; Ούτε τον «Βασιλιά των Λιονταριών»;

Αν αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι αυτό που συνέβη είναι λυπηρό, αλλά δεν θέλουμε να φανταστούμε τον εαυτό μας να πενθεί, να σκεφτούμε πόσο λυπηρό είναι αυτό για εκείνον που έχασε έναν δικό του άνθρωπο.

Προφανώς και αυτοί που πενθούν θέλουν να προστατεύσουν τους άλλους ανθρώπους από τον πόνο. Αλλά αυτή η δήλωση έχει το ακούσιο αποτέλεσμα να απομονώνει τους πενθούντες σε ένα νησί θλίψης – σαν η απώλεια να είναι κατά κάποιο τρόπο αποκλειστικά δική τους.

Αντί λοιπόν να βάζουμε τα συναισθήματα στο ζύγι, μπορούμε να πούμε ότι «θυμάμαι όταν έχασα τον Χ μου και ένιωσα Χ». Ή ίσως μοιραστούμε μια συγκεκριμένη ανάμνηση, όπως «μου άρεσε πολύ να βλέπω τον πατέρα σου να σε προπονεί στο ποδόσφαιρο. Θα μου λείψει αυτό». Μια τέτοια δήλωση δίνει στους άλλους να καταλάβουν ότι δεν είναι μόνοι.

No 4: Αυτό είναι τόσο άδικο

Είναι εκπληκτικό πόσες φορές το έχουμε ξεστομίσει αυτό, ειδικά για τους ανθρώπους που φεύγουν ξαφνικά από τη ζώη.

Όμως η ζωή πηγαίνει κάπως έτσι: Κάποια πράγματα είναι ένδοξα και κάποια πράγματα είναι χάλια. Πρέπει να προσπαθήσουμε να αποδείξουμε τη ζωή και να αντιμετωπίσουμε το φύλλο που μας μοιράστηκε.

Αντί να αναρωτιόμαστε «γιατί εγώ;» ή «γιατί η ζωή είναι τόσο άδικη» μπορούμε να πούμε «αυτό έχω να αντιμετωπίσω. Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να προχωρήσω;».

No 5: Θέλω να σε αγκαλιάσω

Όσοι από εμάς δεν έχουμε  χάσει ποτέ κάποιον δικό σας, ίσως μας είναι δύσκολο να καταλάβουμε πώς μια τρυφερή χειρονομία από έναν φίλο θα μπορούσε να μας κάνει να νιώσετε άβολα. Είναι εξαντλητικό να πενθείς για πολύ ώρα κάθε μέρα, οπότε βρίσκεις τρόπους να περιορίσεις τον πόνο.

Αν εμφανιστούμε στο κατώφλι κάποιου που μόλις έχει υποστεί μια απώλεια, πρέπει να προσπαθήσουμε να φέρουμε μαζί μας γέλιο και ελαφρότητα για να τους βοηθήσουμε να ελαφρύνουν το φορτίο του πένθους τους. Όχι να αναγκαστούν να παρηγορήσουν στο τέλος εμάς, γιατί αυτό θα ήταν αντιπαραγωγικό για την ψυχική τους κατάσταση.

Αυτό που θα λειτουργούσε θαυμάσια θα ήταν να στείλουμε ένα γράμμα γραμμένο με αγάπη, ένα email ή ένα SMS, που να εκφράζει τα συναισθήματά μας προς τον πενθούντα.

Πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν πειράζει να πούμε ότι δεν ξέρουμε τι να πούμε. Είναι επίσης εντάξει να περιμένουμε λίγο πριν το πούμε. «Δεν έχω βρει τις κατάλληλες λέξεις για να σου στείλω μήνυμα» μπορεί να πούμε σε κάποιον που πενθεί. Όλοι γνωρίζουμε τι εννοούμε με αυτή τη φράση, και κατά κάποιο τρόπο αυτές οι λέξεις μπορεί να φαίνονται οι πιο σωστές.

Πηγή: CNN