Νόμπελ Χημείας: Μισό-μισό το βραβείο φέτος για ανακαλύψεις στις πρωτεΐνες

Οι επιστήμονες Ντέιβιντ Μπέικερ, Ντέμης Χασάμπης και Τζον Μ. Τζάμπερ μοιράστηκαν εξ ημισείας με το φετινό Νόμπελ Χημείας.

Η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία ανακοίνωσε το μεσημέρι της Τετάρτης (9/10) ότι το βραβείο για το 2024 πηγαίνει αφενός στον Μπέικερ «για τον υπολογιστικό σχεδιασμό πρωτεϊνών» αφετέρου από κοινού στον Βρετανοκύπριο Ντέμη Χασάμπη και τον Τζον Τζάμπερ «για την πρόβλεψη της δομής της πρωτεϊνικής δομής» μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε η επιτροπή.

Ο Μπέικερ «πέτυχε το σχεδόν αδύνατο επίτευγμα της δημιουργίας εντελώς νέων πρωτεϊνών», διευκρίνισε η επιτροπή. «Ανάμεσα σε μια μυριάδα επιστημονικών εφαρμογών, οι ερευνητές μπορούν πλέον να κατανοήσουν καλύτερα την ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά και να δημιουργήσουν εικόνες ενζύμων ικανών να διασπάσουν το πλαστικό», πρόσθεσε.

Οι άλλοι δύο επιστήμονες, Ντέμης Χασάμπης και Τζον Τζάμπερ, που διευθύνουν το Deepmind της Google, «ανέπτυξαν ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης για να επιλύσουν πρόβλημα 50 ετών: την πρόβλεψη των πολύπλοκων δομών πρωτεϊνών».

Το μοντέλο τους τεχνητής νοημοσύνης, το Alphafold, επιτρέπει την πρόβλεψη της τρισδιάστατης δομής πρωτεϊνών με βάση το αμινοξύ τους. Οι δύο επιστήμονες, που βρισκόντουσαν μεταξύ των φαβορί, έχουν ήδη τιμηθεί με το βραβείο Λάσκερ το 2023.

Η επιτροπή τόνισε ότι οι ανακαλύψεις των επιστημόνων που βραβεύθηκαν φέτος «προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες». Το βραβείο αυτό, από τα πιο περίβλεπτα στον επιστημονικό κόσμο, απονέμεται από την Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 920.000 ευρώ).