Ιράν: Θα προτιμήσει μια οργισμένη εκδίκηση στο Ισραήλ ή τη σωτηρία του; Τι «βλέπουν» οι αγορές

Μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ Σάγεντ Χασάν Νασράλα και του υποδιοικητή των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης στον Λίβανο Αμπάς Νιλ φορουσάν από Ισραηλινά πυρά, τα βλέμματα στράφηκαν με ανησυχία προς το Ιράν.

Η δήλωση του εκπροσώπου του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών ότι η Τεχεράνη δεν θα αφήσει καμία από τις «εγκληματικές πράξεις» του Ισραήλ αναπάντητη, προκάλεσε αναστάτωση για το ενδεχόμενο άμεσης εμπλοκής του Ιράν σε έναν πόλεμο χωρίς τέλος με το Ισραήλ.

Ο ανώτατος ηγέτης του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ έχει υποσχεθεί εκδίκηση, αλλά οι πράξεις και η γλώσσα που χρησιμοποιεί τις τελευταίες ημέρες υποδηλώνουν μια πιο μετρημένη απάντηση.

Ένας ολοκληρωτικός πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν θα ήταν καταστροφικός για ολόκληρη την περιοχή, θα ήταν όμως περισσότερο επιζήμιος για το Ιράν, η οικονομία του οποίου βρίσκεται ήδη σε άθλια κατάσταση λόγω του σκληρού εμπάργκο της Δύσης.

Το χειρότερο όμως είναι, ότι σε μια πιθανή ανάφλεξη με το Ισραήλ, οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν θα αποτελούσαν στόχο επιθέσεων.

Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν, ότι η κατάσταση στη Μέση Ανατολή δεν θα φτάσει στο επίπεδο των σκληρών απειλών που εξαπολύονται, καθώς το Ιράν θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε μια οργισμένη εκδίκηση προς το Ισραήλ ή στη σωτηρία του.

Αν και η Χεζμπολάχ είναι ο σημαντικότερος στρατηγικός σύμμαχος του Ιράν, με πολιτική και στρατιωτική δύναμη που η ίδια η Τεχεράνη έχει χρηματοδοτήσει και δημιουργήσει από την ίδρυσή της το 1982, το Ιράν φαίνεται να την αφήνει μόνη στην σύγκρουση με το Ισραήλ.

Κι αυτό έγινε αντιληπτό από τις αγορές οι οποίες αντέδρασαν ψύχραιμα παρά το γεγονός ότι το Ιράν, είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πετρελαίου του ΟΠΕΚ.

Ψύχραιμη η αγορά πετρελαίου

Οι τιμές του πετρελαίου που συνήθως είναι πολύ ευαίσθητες απέναντι σε πολέμους και συγκρούσεις που απειλούν τη διατάραξη της προσφοράς – παρέμειναν σταθερές κοντά στα 70 δολάρια το βαρέλι για το Brent, καθώς θεωρούν ότι η απάντηση του Ιράν θα είναι συντηρητική.

Ο Behnam ben Taleblu, ανώτερος συνεργάτης του Ιδρύματος για την Άμυνα των Δημοκρατιών υποστήριξε πως «εάν η Ισλαμική Δημοκρατία εμπλακεί πιο άμεσα στη σύγκρουση, θα βρεθεί με έναν στόχο στην πλάτη της. Η επιβίωση νικάει την εκδίκηση, ειδικά σε έναν πόλεμο φθοράς».

Μετά τη δολοφονία του πρώην ηγέτη της Χαμάς Ismail Haniyeh στην Τεχεράνη στις 31 Ιουλίου, ο Χαμενεΐ υποσχέθηκε μια αιματηρή απάντηση στο Ισραήλ, η οποία όμως δεν έχει ακόμη συμβεί.

Όμως μετά τη δολοφονία του Νασράλα η ρητορική του ήταν σαφώς διαφορετική. Ο Ιρανός ηγέτης κατέστησε σαφές ότι εναπόκειται στην ίδια τη Χεζμπολάχ να επιλέξει την απάντησή της παίρνοντας σαφείς αποστάσεις.

«Όλες οι δυνάμεις της Αντίστασης στην περιοχή στέκονται και υποστηρίζουν τη Χεζμπολάχ, η οποία θα καθορίσει τη μοίρα της περιοχής», δήλωσε ο Χαμενεΐ στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X μετά τη δολοφονία Νασράλα.

Η οικονομία καθοριστικός παράγοντας

Η οικονομία του Ιράν έχει υποφέρει εδώ και χρόνια από τις σκληρές κυρώσεις της Δύσης, αλλά και από την εκτεταμένη κακοδιαχείριση και τη διαφθορά.

Ο επί χρόνια υψηλός πληθωρισμός έχει διαβρώσει την αγοραστική δύναμη για τους Ιρανούς, οι οποίοι δυσκολεύονται να αγοράσουν βασικά είδη πρώτης ανάγκης μετά τις υποτιμήσεις του ιρανικού ριάλ. «Η χώρα των σχεδόν 90 εκατομμυρίων δεν είναι σε θέση να αντέξει έναν πόλεμο» υπογραμμίζουν οικονομικοί αναλυτές.

Παράλληλα, ο νέος Πρόεδρος του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν  έδειξε από νωρίς ότι στόχος του είναι επιδιορθώσει τις σχέσεις του με τη Δύση ώστε να ξανά μπει στις ράγες η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, με αντάλλαγμα το Ιρανικό πετρέλαιο να αντικαταστήσει μέρος του Ρωσικού για να συγκρατηθούν οι τιμές παγκοσμίως.

Ο Πεζεσκιάν, γνωστός ως μεταρρυθμιστής, έχει ζητήσει αυτοσυγκράτηση ως απάντηση στα συνεχιζόμενα πλήγματα του Ισραήλ στη Χεζμπολάχ και στους μαχητές Χούτι της Υεμένης, οι οποίοι υποστηρίζονται επίσης από την Τεχεράνη και στοχεύουν το Ισραήλ και πλοία που συνδέονται με το Ισραήλ στην Ερυθρά Θάλασσα.

«Παρά τις ρητορικές υποσχέσεις για αντίποινα, το Ιράν έχει δείξει αυτοσυγκράτηση στην πράξη, ακόμη και όταν το Ισραήλ έχει κλιμακώσει απότομα τις επιθέσεις του», δήλωσε ο Sina Toossi, ανώτερος υπάλληλος στο Κέντρο Διεθνούς Πολιτικής.

«Πολλοί μεταρρυθμιστικές στην κυβέρνηση Pezeshkian υποστηρίζουν ότι το Ιράν δεν μπορεί να αντέξει έναν πόλεμο καθώς κινδυνεύει να στοχοποιηθεί η κρίσιμη υποδομή του».

Οι πιο σκληροπυρηνικοί ωστόσο πιέζουν ώστε η απάντηση να είναι σκληρή φοβούμενοι ότι διαφορετικά το Ιράν και οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του θα είναι ο επόμενος στόχος του Ισραήλ.

«Προς το παρόν, τουλάχιστον, η προτεραιότητα του Ιράν είναι να διατηρήσει την περιφερειακή του επιρροή και να συνεχίσει τον πόλεμο φθοράς εναντίον του Ισραήλ χωρίς να πυροδοτήσει μια ευρύτερη αντιπαράθεση που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τις συμμαχίες του στον Λίβανο, το Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη ή να οδηγήσει σε χτυπήματα και μέσα στο Ιράν», είπε ο Toossi.

Οι αναλυτές ωστόσο υπογραμμίζουν, ότι το Ιράν δεν πρόκειται να υποχωρήσει και να τα παρατήσει εντελώς. Απλώς δεν έχει βιώσιμη εναλλακτική στρατηγική κι αυτό θα ρυθμίσει την απάντησή του.

Πηγή: CNBC