ΗΠΑ: Πώς εξηγείται η προκατάληψη για τους μετανάστες (που δεν τρώνε σκύλους) από την Αϊτή

Ένας διαδηλωτής κρατά ένα πλακάτ που έχει δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη και απεικονίζει τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ και υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών για τις προεδρικές εκλογές Ντόναλντ Τραμπ να μεταφέρει γάτες μακριά από τους μετανάστες από την Αϊτή, μια αναφορά στα ψέματα που διαδίδονται για το Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο, κατά τη διάρκεια μιας προεκλογικής συγκέντρωσης του Τραμπ στο Tucson Music Hall στο Tucson της Αριζόνα, στις 12 Σεπτεμβρίου 2024. 

Ο υποψήφιος αντιπρόεδρος των Ρεπουμπλικανών Τζέι Ντι Βανς συνεχίζει να υπερασπίζεται τον ψευδή ισχυρισμό του ότι μετανάστες στο Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο απαγάγουν και τρώνε γάτες και σκύλους της περιοχής.

Αυτή η εξωφρενική φήμη έχει διαψευστεί πλήρως από τότε που ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ την χρησιμοποίησε επανειλημμένα ως επιχείρημα κατά των μεταναστών στο προεδρικό ντιμπέιτ της 12ης Σεπτεμβρίου 2024. Ο Τραμπ δεν ανέφερε ποτέ από πού προέρχονται οι μετανάστες που υποτίθεται ότι «τρώνε τα κατοικίδια», αλλά πολλοί θεατές το ερμήνευσαν ως αναφορά στους Αϊτινούς, μια εθνότητα που ο Τραμπ έχει υποβαθμίσει στο παρελθόν.

Όπως ξεκαθάρισε ο συντονιστής του ντιμπέιτ Ντέιβιντ Μιούιρ στον έλεγχο των γεγονότων σε πραγματικό χρόνο, δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι έχουν αφαιρεθεί ή καταναλωθεί κατοικίδια ζώα στο Σπρίνγκφιλντ. Το NPR και άλλα μέσα ενημέρωσης δήλωσαν επίσης ότι η φήμη, η οποία ξεκίνησε από τοπικούς δεξιούς υποστηρικτές και αξιωματούχους του Σπρίνγκφιλντ που κατήγγειλαν την αδυναμία «αντίστασης» της πόλης στην εισροή μεταναστών από την Αϊτήτα τελευταία χρόνια, είναι ψευδής.

Οι αναληθείς φήμες του ρεπουμπλικανικού μπλοκ για τους Αϊτινούς στο Σπρίνγκφιλντ αντανακλούν μια μακρά ιστορία προκατάληψης απέναντι στους Αϊτινούς στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Nathan H. Dize, Επίκουρος Καθηγητής Γαλλικών, Τεχνών και Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις και μελετητής της ιστορίας και της λογοτεχνίας της Αϊτής, εντόπισε τρεις βαθιά ριζωμένες αντι-Αϊτινές προκαταλήψεις που επικρατούν στις Ηνωμένες Πολιτείες και μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τι συμβαίνει στο Σπρίνγκφιλντ.  

1. «Ο λαός της Αϊτής δεν είναι ικανός να αυτοκυβερνηθεί»

Τον Ιούλιο του 1915, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον εισέβαλε στην Αϊτή με το πρόσχημα της αποκατάστασης της τάξης και της οικονομικής σταθερότητας μετά τη δολοφονία του προέδρου της Αϊτής Βιλμπράν Γκυγιάμ Σαμ.

Πέντε χρόνια μετά την έναρξη της χούντας που θα διαρκούσε επί 19 χρόνια, ο Αμερικανός διπλωμάτης και ηγέτης των πολιτικών δικαιωμάτων Τζέιμς Γουέλντον Τζόνσον στάλθηκε από την NAACP (σ.σ Εθνική Ένωση για την Πρόοδο των Έγχρωμων Ατόμων) για να διερευνήσει τα υποτιθέμενα οφέλη της κατοχής. Το ηχηρό συμπέρασμά του: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες απέτυχαν στην Αϊτή».

Σε σχετικά άρθρα για το The Nation και το The Crisis, ο Τζόνσον κατέγραψε καταχρήσεις και παραβιάσεις που κυμαίνονταν από εξωδικαστικές δολοφονίες Αϊτινών πολιτών – οι αμερικανικές δυνάμεις κατοχής σκότωσαν 15.000 Αϊτινούς μεταξύ 1915 και 1934 – μέχρι την παρενόχληση και τον βιασμό Αϊτινών γυναικών. Ο Τζόνσον υποστήριξε ότι η αμερικανική κατοχή δεν αποτελούσε τίποτα περισσότερο από την πεποίθηση ότι «ο λαός της Αϊτής δεν είναι ικανός να αυτοκυβερνηθεί».

Υπονομεύοντας την κυριαρχία της Αϊτής, η κυβέρνηση του Ουίλσον είχε δημιουργήσει με επιτυχία μια πρόφαση για να καταλάβει τον έλεγχο των τραπεζών της Αϊτής, να ξαναγράψει το σύνταγμά της και να εισάγει τον αμερικανικό φυλετικό διαχωρισμό τύπου Τζιμ Κρόου στην πρωτεύουσα της χώρας, Πορτ-ο-Πρενς. Επρόκειτο για μια σαφώς ρατσιστική προεδρική διοίκηση που φιλοξένησε στον Λευκό Οίκο προβολές της αντι-μαύρης ταινίας του Ντ. Γ. Γκρίφιθ «Γέννηση ενός Έθνους», όπως αποδεικνύει η ιστορικός Ιβελίν Αλέξης στο βιβλίο της «Haiti Fights Back: The Life and Legacy of Charlemagne Péralte».

«Ο ρατσισμός», γράφει η Αλέξης , «βρισκόταν στον πυρήνα της κατάληψης της Αϊτής και όλων των αλληλεπιδράσεων με τους Αϊτινούς».

2. «Ολοι τους έχουν AIDS»

Τον Ιούνιο του 2017, ο Τραμπ φέρεται να «μπούκαρε σε μια συνάντηση» για τη μετανάστευση από την Αϊτή και να επανέλαβε έναν συκοφαντικό αντι-αϊτιανό ισχυρισμό: «Όλοι τους έχουν AIDS», είπε.

Η μαρτυρία, από τον συγγραφέα Τζέικ Τζόνστον, ανώτερο ερευνητικό συνεργάτη του Κέντρου Οικονομικών και Πολιτικών Ερευνών, δείχνει τον τότε πρόεδρο να επαναλαμβάνει ένα ψέμα που κυκλοφορεί από τότε που ξέσπασε ο ιός HIV τη δεκαετία του 1980.

Από τότε που ορισμένοι Αϊτινοί ασθένησαν ενώ βρίσκονταν σε κέντρο κράτησης μεταναστών στη Φλόριντα τον Ιούνιο του 1982, οι Αϊτινοί έγιναν μέρος αυτού που ο αείμνηστος ειδικός σε θέματα δημόσιας υγείας Πολ Φάρμερ ονόμασε «γεωγραφία της ευθύνης», η οποία συνέδεε αυτή την άκρως μεταδοτική ασθένεια με συγκεκριμένα μέρη και ανθρώπους.

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μετέτρεψε μια μικρή συγκέντρωση ασθενειών σε μια μεταναστευτική πολιτική με σκοπό να κρατήσει τους Αϊτινούς μακριά από τις ΗΠΑ.

Μεταξύ του 1981 και του 1991, περισσότεροι από 27.000 Αϊτινοί αιτούντες άσυλο που διέφευγαν από τη δικτατορία του Ζαν-Κλωντ Ντυβαλιέ αναχαιτίστηκαν στα ανοικτά των ακτών της Φλόριντα και τέθηκαν υπό κράτηση. Η συντριπτική πλειονότητα τους επαναπατρίστηκε, εν μέρει λόγω μιας συμφωνίας απέλασης με τον Ντιβαλιέ και εν μέρει επειδή το να σταματήσουν οι Αϊτινοί στη θάλασσα ήταν μια «στρατηγική ελέγχου» για να αποτραπεί η εξάπλωση του HIV/AIDS στις ΗΠΑ.

Η κυβέρνηση Ρίγκαν αποκαλούσε τον ιό «ασθένεια των 4Η», αναφερόμενη στους Αϊτινούς, τους αιμορροφιλικούς, τους ομοφυλόφιλους και τους χρήστες ηρωίνης (στα αγγλικά και οι τέσσερις λέξεις ξεκινούν με το γράμμα “H”). Αυτός ο χαρακτηρισμός διέδωσε επιβλαβή ψέματα για τις τέσσερις ομάδες, αλλά οι Αϊτινοί ήταν η μόνη εθνικότητα που χαρακτηρίστηκε ως πληθυσμός «κινδύνου» για να προσβληθεί από τον ιό HIV/AIDS.

Μέχρι τη στιγμή που τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων αφαίρεσαν τους Αϊτινούς από τον κατάλογο των ομάδων υψηλού κινδύνου το 1985, η ζημιά στη φήμη τους είχε γίνει. Οι Αϊτινοί στις ΗΠΑ είχαν ουσιαστικά συκοφαντηθεί ως φορείς ενός θανατηφόρου ιού.

Όπως επισήμανε ένας νεαρός Αϊτινός στο Πορτ-ο-Πρενς στη συγγραφέα Μάρθα Κούλεϊ το 1983, «Αυτό το πράγμα με το 4H είναι απλώς ένας ακόμη τρόπος για να μας κρατήσουν έξω από την χώρα». 

3. «Τα προβλήματα της Αϊτής είναι ενδημικά»

Η κατοχή της Αϊτής από ξένες δυνάμεις συνεχίζεται με διάφορες μορφές από την εισβολή των ΗΠΑ το 1915.

Τα στρατεύματα των Ηνωμένων Εθνών στάθμευσαν εκεί για σχεδόν δύο δεκαετίες μετά την απομάκρυνση του προέδρου Ζαν-Μπέρτραντ Αριστίντ το 2004. Μετά τον καταστροφικό σεισμό του 2010, προστέθηκαν ο Ερυθρός Σταυρός και η Oxfam. Όπως και οι τρεις οργανώσεις έχουν έκτοτε αναγνωρίσει, οι ανθρωπιστικές τους παρεμβάσεις άφησαν πίσω τους πολυάριθμες κρίσεις, όπως χολέρα, χρόνια διαφθορά στα έργα ανοικοδόμησης και μια αγορά σεξουαλικής εκμετάλλευσης νεαρών κοριτσιών.

Πάρα ταύτα, η Αϊτή αντιμετωπίζει εδώ και καιρό την κατηγορία ότι η αστάθειά της είναι ενδημική. Παρουσιάζεται ευρέως στις ΗΠΑ ως ένα έθνος που είναι ανίκανο να διαχειριστεί τις υποθέσεις του. Ο Τραμπ, ως πρόεδρος, κάποτε απέρριψε ολόκληρη τη χώρα ως «κω**%^>δα».

Επί του παρόντος, οι κάτοικοι της Αϊτής αντιμετωπίζουν επικαλυπτόμενες κρίσεις που φέρουν τα αποτυπώματα των ΗΠΑ.

Μετά τη δολοφονία του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ τον Ιούλιο του 2021, η κυβέρνηση Μπάιντεν επέλεξε τον προσωρινό πρωθυπουργό της Αϊτής,Αριέλ Ανρί, ως νέο ηγέτη της. Αυτή η αντιδημοκρατική απόφαση ήταν τόσο ηχηρή αποτυχία που τον Μάρτιο του 2024, οι συμμορίες της Αϊτής εξεγέρθηκαν κατά της κυβέρνησης του Ανρί, εξαπολύοντας ένα κύμα φρικιαστικής βίας που τελικά τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει το αξίωμά του.

Τόσες πολλές καταστροφές στην Αϊτή τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες έχουν δημιουργήσει ένα συντριπτικό αίσθημα ανασφάλειας στον λαό της. Πολλές εκατοντάδες χιλιάδες υπήκοοι της έχουν εγκαταλείψει τη χώρα για τις ΗΠΑ, τη Δομινικανή Δημοκρατία, τη Βραζιλία και άλλες πολλές χώρες.

Τον Ιούλιο του 2024, η κυβέρνηση Μπάιντεν χορήγησε προσωρινό καθεστώς προστασίας σε 500.000 Αϊτινούς μετανάστες στις ΗΠΑ, επιτρέποντάς τους να παραμείνουν στη χώρα, αναγνωρίζοντας τις απειλητικές για τη ζωή τους συνθήκες στην πατρίδα τους.

Οι άνθρωποι που ο Τραμπ επιμένει ότι είναι «παράνομοι αλλοδαποί» είναι στην πραγματικότητα αδειοδοτημένοι κάτοικοι των ΗΠΑ από μια χώρα που ταλανίζεται από την αμερικανική ανάμειξη στην πολιτική της.

Μια πολύ παλιά καραμέλα 

Φωνασκώντας για γάτες και σκύλους στο Σπρίνγκφιλντ, ο Τραμπ, ο Βανς και οι δεξιοί υποστηρικτές τους διαδίδουν το ίδιο είδος αντι-αϊτινής ρητορικής που έχει σπείρει μια επιβλαβή δυσπιστία για τους μετανάστες από την Αϊτή για πάνω από έναν αιώνα τώρα.

«Δεν είναι η πρώτη φορά που εμείς οι Αϊτινοί είμαστε τα θύματα του ‘yon kanpay manti’», δήλωσε το Υπουργείο των Αϊτινών που ζουν στο εξωτερικό σε δελτίο Τύπου μετά το ντιμπέιτ, χρησιμοποιώντας τη φράση που στα αϊτινά κρεολικά σημαίνει «μια εκστρατεία ψεύδους».

Το αποτέλεσμα αυτής της παραπληροφόρησης, πρόσθεσε, είναι «κακομεταχείριση, μίσος και παρεξήγηση προς όφελος της πολιτικής».

Πηγή: Τhe Conversation

Όνομα (υποχρεωτικό)

Δνση e-mail (δεν δημοσιεύεται) (υποχρεωτικό)

Πληκτρολογήστε τα παραπάνω στοιχεία*