Επιστροφή Ελλήνων καταδρομέων από τη Μοζαμβίκη

Μέλη της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ επέστρεψαν την Τρίτη από τη Μοζαμβίκη, όπου βρίσκονταν στο πλαίσιο της συμμετοχής των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην εκπαιδευτική αποστολή της ΕΕ.

Η συμμετοχή των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην EUTM-MOZ (European Union Training Mission Mozambique) είχε εγκριθεί με απόφαση του ΚΥΣΕΑ στις 23 Μαρτίου 2022. Σκοπός της συμμετοχής της ΔΕΠ του ΓΕΕΘΑ στην εκπαιδευτική αποστολή, όπως είχε αναφερθεί σε σχετική ανακοίνωση, ήταν η συμμετοχή των Ενόπλων Δυνάμεων στις αποστολές διεθνών οργανισμών, καθώς και στην προβολή των δυνατοτήτων τους σε ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Σημειώνεται πως τον Μάιο παρατάθηκε από το Συμβούλιο η εκπαιδευτική αποστολή της ΕΕ στη Μοζαμβίκη ως τις 30 Ιουνίου 2026, ενώ αποφασίστηκε η προσαρμογή των στρατηγικών της στόχων σε «νέες» συνθήκες, ανοίγοντας τον δρόμο για μετάβασή της από μοντέλο εκπαίδευσης σε μοντέλο συνδρομής/ βοήθειας, συνδυάζοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες με εξειδικευμένη εκπαίδευση προς υποστήριξη των μονάδων της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης των ενόπλων δυνάμεων της Μοζαμβίκης. Ως αποτέλεσμα αυτού, η αποστολή θα μετονομαστεί σε EUMAM Mozambique (EU Military Assistance Mission Mozambique) από την 1η Σεπτεμβρίου 2024. Η EUTM MOZ είχε στηθεί τον Ιούλιο του 2021 με σκοπό την εκπαίδευση και υποστήριξη των ενόπλων δυνάμεων της χώρας για την καλύτερη προστασία του άμαχου πληθυσμού και τη βελτίωση της ασφάλειας στο Κάμπο Ντελγάδο. 

Η κατάσταση παραμένει ευμετάβλητη στη χώρα, και ιδιαίτερα στο Κάμπο Ντελγκάδο της βόρειας Μοζαμβίκης, τόσο σε επίπεδο ασφαλείας όσο και ανθρωπιστικής άποψης, από το 2017. Στις αρχές του 2024 είχε σημειωθεί νέο κύμα βίας, με συγκρούσεις μεταξύ ενόπλων ισλαμιστών/ τζιχαντιστών ανταρτών και των δυνάμεων ασφαλείας, που είχαν αποτέλεσμα τον εκτοπισμό χιλιάδων ανθρώπων. Η τζιχαντιστική οργάνωση αρχικά ήταν γνωστή ως Ανσάρ αλ Σούνα και αργότερα δήλωσε πίστη στο Ισλαμικό Κράτος. Πλέον είναι γνωστή τοπικά ως Αλ Σαμπάμπ (δεν συνδέεται με την ομώνυμη οργάνωση στη Σομαλία) και μάχεται για τον έλεγχο του Κάμπο Ντελγκάδο, περιοχής πλούσιας σε φυσικό αέριο και άλλους πόρους. Τον 2021 η γαλλική TotalEnergies είχε «παγώσει» project της στον τομέα του φυσικού αερίου στην περιοχή μετά από φονική επίθεση στην πόλη Πάλμα. Η κατάσταση φάνηκε να βελτιώνεται μετά την αποστολή δυνάμεων της Sadc (Southern African Development Community) και της Ρουάντα, μα στα τέλη του 2023 οι επιθέσεις άρχισαν να αυξάνονται εκ νέου.